De tijd vliegt
De tijd vliegt. Een cliché en daarmee tegelijk ook zo waar. Ook ik heb niet stilgezeten de afgelopen jaren. Goed om soms eens even bij stil te staan en (want dat doe ik niet vaak) hier iets over te delen. Nieuwsgierig?
De tijd vliegt. Twee jaar geleden alweer werd ik lid van de NVRG. De Nederlandse Vereniging voor Relatie- en Gezinstherapie. Toen nog in een eerder stadium van mijn opleiding tot systeemtherapeut wilde ik mijzelf en mijn cliënten serieus nemen door, onder andere, lid te worden van deze beroepsvereniging. Het NVRG-lidmaatschap is een waarborg voor kwaliteit. NVRG-leden voldoen aantoonbaar aan kwaliteitseisen met betrekking tot (voor)opleiding, werkervaring en deskundigheidsbevordering.
Als nieuw lid in 2020 stelde ik mijzelf voor in dit interview. Inmiddels ben ik als systeemtherapeut heel wat kennis, ervaring en oefening rijker. De basisopleiding en verdiepingsopleiding heb ik succesvol en met plezier afgerond. En ook de supervisie reeksen en zeker de training in Geweldloos verzet en verbindend gezag hebben mij enorm veel gebracht.
Het is voor mij belangrijk om als therapeut altijd in ontwikkeling te blijven. Verdieping en verbreding van kennis zijn essentieel om goed aan te kunnen blijven sluiten bij de praktijk en de cliënten. Het plezier in mijn werk en de feedback van mijn cliënten zijn altijd weer de grote motivator.
Het is dan ook heel fijn wanneer de feedback van cliënten aansluit op dat wat ik juist zo graag bied in de gesprekken; 'Fijn dat een onafhankelijk iemand vragen stelt, zonder oordeel. Je laat nadenken over actie en reactie en je eigen rol en acties binnen het systeem. Je hebt precies aangevoeld wat wij nodig hadden. We kwamen door de gesprekken tot betere inzichten in elkaar en ook kregen we meer inzicht in ons eigen handelen. Het was erg fijn om aan te kunnen geven waar we mee zaten en om vervolgens samen oplossingen te kunnen bedenken. Er werd goed geluisterd en meegedacht en we hebben heel veel nuttige en handige tips gekregen, we gebruiken de handvatten nog elke dag'.
Ik hoop dan ook dat ik, mede door verdere opleiding en door feedback van cliënten, steeds beter kan aansluiten bij de verschillende mensen en de zeer uiteenlopende vragen waarmee ze naar mijn praktijk komen. Op naar meer verdieping!
Het is oké om je niet oké te voelen
"Wat mij enorm geholpen heeft: horen dat rouw normaal is en het uitwisselen van ervaringen met rouw". Rouwen komt voor bij iedere vorm van verlies. Dat kan heftig zijn en iedereen doet dat op zijn eigen manier.
Rouw is het wennen aan en omgaan met verlies en de nieuwe situatie die daardoor ontstaat. Er is geen protocol voor rouwen, er is geen goed of fout, je doet het op je eigen manier. En dat kan ontzettend moeilijk zijn. Naast emoties kan rouw ook gepaard gaan met lichamelijke klachten. Je kan gevoelens van verdriet, angst of boosheid ervaren. En ook slapeloosheid, misselijkheid en hoofdpijn kunnen erbij horen. En wat je ervaart kan nog veel meer bevatten dan wat hier genoemd wordt. En hoelang dat duurt? Zelfs dat is lastig te voorspellen. Wat wel bekend is, is dat erover praten, hulp en steun zoeken en vooral doen wat voor jou goed voelt je verder kan helpen.
Bij rouw wordt meestal in eerste instantie gedacht aan het overlijden van een dierbare. Maar er zijn veel meer situaties waardoor rouw kan ontstaan. Het verlies van een relatie, een ziekteproces, verlies van mentale of lichamelijk functies (denk aan dementie of sterk afnemen mobiliteit). Ook je baan verliezen of wegvallen van andere zekerheden kan rouw veroorzaken. Als jij een rouwproces ervaart, dan is het er, ongeacht de situatie die dit in gang zet.
Bij veel mensen is wel bekend dat rouw zich openbaart in verschillende fasen met verschillende symptomen. Alleen al het weten dat dit erbij hoort en dat ook anderen dit ervaren kan enorm steunend zijn. "Wat mij enorm geholpen heeft: horen dat rouw normaal is en het uitwisselen van ervaringen met rouw", werd eens gezegd bij het afsluiten van een rouwtraject in de praktijk. Het uitwisselen van ervaringen, delen van gevoelens, woorden geven aan emoties. Dit samen met iemand anders doen en vooral jezelf toestemming geven om jouw proces te ervaren zoals het is neemt het verlies niet weg maar kan wel meer inzicht geven en de dagen dragelijker maken.
En dat jezelf toestemming geven is in onze westerse maatschappij soms gemakkelijker gezegd dan gedaan. ‘Kom op, schouders eronder’ lijkt vaak de geldende norm. Mocht jij die tegenstrijdigheid herkennen er ervaren (het wel voelen van emoties, maar er geen uiting aan kunnen of mogen geven van jezelf) is het boek 'De kracht van kwetsbaarheid' van Brené Brown zeker een aanrader. Kwetsbaarheid is de basis van alle mooie dingen in het leven, zegt Brené. En zelfs als dat maar een beetje waar is, geeft dat kracht en biedt dat hoop.
Heb ik wel recht op mijn gevoel?
Voorspelbaarheid en houvast waren de afgelopen jaren al verder te zoeken en soms onvindbaar. Het gevoel van hoop en veiligheid dat aan de horizon opdoemde wordt door de huidige nieuwsberichten wederom de kop in gedrukt. En dat maakt indruk, zelfs zomaar thuis, voor de televisie op je eigen bank.
De afgelopen jaren waren, vooral door Corona, roerig en onvoorspelbaar. Eerder schreef ik al over wat dit kan doen met je eigen stabiliteit, je relatie en je visie op de toekomst. Net toen het leek alsof de tijd was aangebroken op op te gaan bouwen en toekomstgericht aan de slag te gaan, werden de nieuwsberichten wederom somber. Het nieuws over de oorlog in de Oekraïne valt velen zwaar.
Huisartsen en hulplijnen worden overspoeld met vragen en verhalen over toenemende angst, opgerakelde trauma's, slapeloosheid en somberheid. Dit kan betrekking hebben op een situatie uit het verleden waar herinneringen aan opleven, angst en zorgen over de eigen toekomst of die van familie of zelfs de wereld. Vaker nog valt het veel minder goed te duiden waarom je je misschien onrustig, angstig of somber voelt door de oorlogsberichten en - beelden die nu aan de orde van de dag zijn. En ook daar zit voor veel mensen een ingewikkeld vraagstuk. Zelfs als het je nachten uit je slaap houdt kan namelijk de gedachte overheersen dat jij helemaal geen recht heb op jouw beleving en jouw gevoel hierover. Want jij bent daar niet, jij bent veilig in het hier en nu en hebt het goed.
En hoe logisch deze gedachten misschien ook zijn, ze helpen niet. Door het niet erkennen, uitspreken of toelaten van wat je voelt en beleefd kunnen de klachten verergeren. Gevoel is niet iets waar je recht op hoeft te hebben, niet iets wat wel of niet mag of gepast is. Want gevoelens en jouw beleving zijn er gewoon, hoe je het ook wendt of keert. Het is altijd wat het is en het is goed. En je bent niet de enige, maar dat weet je niet als je er niet over spreekt of je beleving minimaal erkent voor jezelf.
Deze erkenning of het uitspreken van hoe het met je gaat kan al wat lucht en perspectief geven. Daarnaast is het van belang om jezelf serieus te nemen. Je kan om te beginnen goed voor jezelf zorgen. En vast dag- en nachtritme, beweging, gezonde voeding. Sporten of mindfulness kunnen ook zeker helpen. Doe wat goed is voor jou en als je daar zelf niet uitkomt of het niet voldoende helpt: spreek je uit. Zoek hulp. In je eentje blijven tobben helpt niet. Ga inderdaad naar de huisarts, een vertrouwenspersoon en hulplijn. De situatie kunnen we helaas niet veranderen, hoe we daarmee omgaan en elkaar daarin ondersteunen kan wél!
Niet doorvertellen: ik ben in therapie
Waarschijnlijk ken je meer mensen die wel in therapie geweest zijn dan die dat nog nooit gedaan hebben. En toch lijkt er nog steeds een taboe op therapie. Waarom eigenlijk?
Uit onderzoek blijkt dat 63% van de Nederlanders wel eens in therapie is geweest. Maar om nou zomaar te vertellen dat je in een afspraak met een therapeut hebt, dat doen de meeste mensen toch niet. Terwijl je een afspraak met de tandarts, financieel adviseur of fysiotherapeut achteloos noemt, ligt dat met therapie blijkbaar anders. Is je gelukkiger willen voelen, een probleem op willen lossen of meer zelfinzicht willen ontwikkelen iets om je voor te schamen?
Er zijn een aantal heersende gedachten die in de weg kunnen zitten als het gaat om het bezoeken van een therapeut. En die zijn nogal hardnekkig. 'Mijn probleem is niet groot genoeg voor therapie'. Ten onrechte wordt gedacht dat je helemaal aan de grond moet zitten voordat je hulp inschakelt. De praktijk wijst uit dat het juist zo goed helpt bij om onvrede, irritatie of je niet lekker voelen op tijd te kijken naar wat helpt en hulp te vragen. 'Therapie is niks voor mij' is ook iets wat vaak genoemd wordt als drempel om therapie aan te gaan of erover te vertellen. Tegenover een wildvreemde ga je toch zeker je ziel en zaligheid niet blootgeven? En dat terwijl er voor iedere hulpvraag en ieder individu een therapeut of therapie te vinden is die past. En het openstellen en delen met een therapeut moet groeien, geef het de tijd. 'Hulp vragen is zwak, ik doe het wel alleen' kan al snel het gevoel zijn als je je laat leiden door de tendens dat het leven maakbaar is of je alle mooie plaatjes op social media voor waar aanneemt. Als we dan nog eens teruggaan naar het feit dat 63% van de Nederlanders wel eens in therapie geweest is. Is hulp vragen dan zwak of de krachtige norm?
Of het nu gaat om stress, angst of relatieproblemen. Als je er middenin zit verlies je vaak overzicht en uitzicht. Natuurlijk ken jij jezelf het beste, maar in gesprek met iemand anders worden (onbewuste) gedrags- en gedachtenpatronen en emoties vaak inzichtelijker dan in gesprek met jezelf. Therapie hoeft niet groots of langdurig te zijn. Zie het als onderhoud van je mentale gezondheid of net dat duwtje in de rug. Een therapeut zoeken is de afgelopen jaren gelukkig steeds laagdrempeliger geworden. Tussenkomst van een huisarts is zelfs nog maar zelden nodig. Je kan iemand al opzoeken op internet, reviews lezen, foto's of filmpjes bekijken en via e-mail om eerste informatie vragen. Ook voor jou is de juiste vorm van therapie én de juiste therapeut te vinden. Maar je moet wel op zoek gaan.
Welke bril zet jij op in het nieuwe jaar?
Doe jij niet aan goede voornemens omdat het je toch niet lukt? Je zou het ook vanuit een ander perspectief kunnen bekijken!
Heb je goede feestdagen gehad? Misschien heb je zelfs wel kerstvakantie. Door wat rust en ontspanning kan je perspectief op de wereld er ineens heel anders uit gaan zien. Maar een vakantie is (gelukkig) niet de enige factor: je hebt er zelf ook een aardige hand in.
In één van haar boeken vertelt Esther Perel (relatietherapeut) dat het haar doel is om het verhaal dat mensen over zichzelf en elkaar vertellen te herzien. Dit verhaal is constant aanwezig en heeft grootse impact op hoe je je gedraagt. Het wordt de bekende selffulfilling prophecy. Je denkt zeker te weten dat je een klus niet kan klaren, waarschijnlijk begin je er al niet eens aan of gaat er inderdaad van alles mis.
Het goede nieuws: zoals alles in beweging is, kun je ook dit verhaal herschrijven.
Op verschillende gebieden in ons leven vertellen we onszelf een verhaal. Over wie we zijn, hoe we ons gedragen, wat we wel en niet goed kunnen. Wat gewenst en ongewenst is. Met die bril stap je een nieuwe week en straks het nieuwe jaar in, en dat heeft effect. Misschien heb je al bedacht dat je voornemens sowieso sneuvelen, of dat bepaalde dingen nu eenmaal zo werken. Of dat je partner eigenlijk maar storend aanwezig is. Die verhalen werken door in je gedrag, keuzes en acties.
Reflecteer vooraf al eens op je bril voor 2022. En kijk eens of je hem, waar nodig, aan kan passen. En dan vooral in positieve zin.
En hou daarbij eens in gedachten:
Je kunt altijd een kleine eerste stap zetten
Ook die kleine stap, ís een stap vooruit
Probeer het eens op een andere manier
Je kunt altijd opnieuw beginnen
Hoe belangrijk is het eigenlijk?
Je kunt meer dan je denkt
Kom in actie
Je bent vaak zelf je grootste beperkende factor om je perspectief, kansen en uitdagingen op de juiste waarde te schatten. Bij deze dus de uitdaging om je blik, voordat je aan het nieuwe jaar begint, op scherp te zetten. Het kan alle verschil maken.
Nieuwsgierig geworden naar Esther Perel? ‘Liefde in verhouding’ is één van haarmeest populaire boeken.
Heb een fantastisch 2022!
De kat uit de boom kijken
Een afspraak maken met een therapeut is niet zomaar iets. Hoe zet je die eerste stap en hoe weet je of een therapeut bij je past?
Je speelt met het idee om op zoek te gaan naar een therapeut. Waarschijnlijk denk je er al langer over na. En toch is de eerste stap nemen lastig. Want hoe kies je nu een therapeut die bij je past? Bij een therapeut speelt natuurlijk de expertise een rol en de veelbesproken 'klik'. Maar hoe weet je of die er is, hoe maak je een keuze? Op de mooie kleuren van de website of op de betrouwbare blik op een foto. Ja en nee. Volg daarin zeker je gevoel, dat is een goede leidraad. En vervolgens is er altijd toch een kleine sprong in het diepe. Zoek dat eerste contact, kijk ook hoe dat op je overkomt. Ik nodig eenieder daarin uit om vooral te ervaren hoe het voelt; zit je lekker in de ruimte, voel je je vertrouwd bij mij, voel je je prettig. We weten namelijk uit onderzoek dat dat heel bepalend is voor de mate van slagen van de therapie. Gun jezelf dus het grootste effect en vind die therapeut waarbij jij je op je gemak voelt.
Als je een nieuwe wasmachine koopt of een vakantie boekt bekijk je de productspecificaties en wil je weten wat anderen van het product vinden. Wanneer je bijna zover bent om een eerste afspraak te maken kan het ook bij het zoeken naar een therapeut helpen om te horen wat anderen gezegd hebben. Iedereen zat ooit in de fase waarin jij zit als je op het punt staat om een therapietraject in te gaan. Denk eens na over wat jij belangrijk vindt in het contact en kijk of je dat herkent in de ervaringsverhalen van anderen.
Een kleine indruk van hoe therapie ervaren kan worden in mijn praktijk:
- "Ik ben erg tevreden over de gesprekken met Ymkje! Ze is erg begaan en heeft oog voor het hele gezin. De gesprekken zijn open en ik voelde me snel op mijn gemak."
- "In een voor ons moeilijke periode is Ymkje een goede steun geweest. Ymkje neemt echt de tijd om naar je te luisteren en ze heeft ons gesterkt in het maken van bepaalde keuzes."
- "Ymkje heeft een begripvolle en nuchtere houding waardoor de gesprekken prettig en niet te zwaar aanvoelden, ondanks de zware onderwerpen. Ontspannen, met humor en betrokkenheid. Scherpe vragen en het vermogen om door te vragen en onderwerpen aan elkaar te koppelen."
Misschien merk je bij het lezen van bovenstaande direct wat jou aanspreekt. En dan is het een kwestie van doen. Zorg voor jezelf. Neem die eerste stap en zoek contact. Jij houdt de regie en bepaald of het bij je past!
Fijn dat het weer kan èn dat het niet moet
De wereld gaat weer open. Meer mogelijkheden en meer vrijheid. Iedereen lijkt er blij mee, maar
geldt dat ook voor jou?
De coronamaatregelen versoepelen en de wereld komt weer langzaam in beweging. Oude patronen en het ritme van bijna twee jaar geleden zijn zo weer opgepakt. Maar wat doet dat eigenlijk met je?
Voor veel mensen is er behoorlijk wat veranderd in hun leven tijdens de coronaperiode. Thuiswerken of een hele andere manier van werken, alle gezinsleden lange periodes thuis, minder sociaal contact. En nu daar weer verandering in komt, wordt duidelijker wat deze periode gebracht heeft. In positieve
en negatieve zin. Zo kan het prettig zijn dat de meest angstige periode achter de rug is, dat je kunt terugvallen op oude routines, dat je weer mogelijkheden hebt om mensen te ontmoeten en feest te vieren. Anderzijds geven meer mogelijkheden misschien ook meer verplichtingen en meer prikkels en je daar opnieuw toe moeten verhouden. Dat kan overweldigend zijn en de vraag oproepen of dit wel is wat je wilt.
Je bent niet de enige. Alle gebeurtenissen van de afgelopen tijd en de verandering die daar ook nu weer inkomt kan angst of grote onrust oproepen. Is dit herkenbaar voor je? Wanneer je merkt dat het zoeken naar hoe je de draad weer op wilt en kunt pakken je belemmert in je dagelijks leven. Of het je niet lukt om je leven zo in te richten als je zou willen.
‘Never waist a good crisis’, is in dit geval een goed advies. Mocht je voelen dat de verandering veel van je vraagt en het goed zou zijn om te onderzoeken wat deze periode je heeft gebracht, om mogelijk je leven zo aan te passen dat het je beter ‘past’, neem daar dan de tijd voor. Sta erbij stil, neem het serieus. Zie het als een kans!
Koester de sleur
Heb je het ook gemerkt? De vakantie was heerlijk en het was ook jammer dat het weer afgelopen was. En tegelijkertijd ervaarde je weer rust, ruimte en overzicht toen de regelmaat weer terugkeerde na afloop van die vakantie. Rituelen en tradities geven houvast.
Rituelen en tradities zijn belangrijk. Je merkt het al aan kleine kinderen. Iedere avond hetzelfde bedritueel maakt het voorspelbaar voor een kind en zorgt ervoor dat het goed gaat slapen. Denk je even snel één van de onderdelen van het ritueel over te slaan ben je uiteindelijk vaak langer bezig omdat je kind het feilloos doorheeft. Voor volwassenen is het niet heel veel anders, maar merk je het zelf vaak niet meer op. Totdat je een keer niet kunt douchen op het tijdstip dat je dat gewend bent of er geen koffie voor handen is op jouw koffietijd. Feitelijk is er natuurlijk niks aan de hand maar je kan er maar zo flink van ontregeld raken.
Hetzelfde geldt voor tradities. Ze geven houvast, overzicht en vaak plezier. Waar rituelen een dagelijkse gang van zaken kunnen zijn, zijn tradities vaker gebonden aan speciale momenten. Tradities kunnen bestaan binnen relaties, gezinnen, steden, landen en culturen. Tradities zorgen voor verbondenheid en voegen waarde toe aan onderlinge relaties. Vaak wordt bij tradities gedacht aan grootse momenten als nationale feestdagen, maar tradities kunnen evengoed heel klein en persoonlijk zijn. Altijd dezelfde slingers op een verjaardag. Of altijd dezelfde taart als er visite komt. Zo zag ik ons ‘pizza-eten op de bank’ als iets dat ging over gemak vanwege de moeheid aan het einde van de week. Tot mijn dochter laatst opmerkte dat ‘dat toch ons ritueel is?’. Ze bleek de gezelligheid van deze afwijking op de regel te waarderen en was er gehecht aan geraakt. Als je nog niet zozeer persoonlijke tradities hebt kan het echt iets toevoegen om die te creëren en samen te bedenken.
Dus het is zeker jammer dat de vakantie (wat een traditie op zich kan zijn) voorbij is. Maar koester ook weer de rituelen en tradities. Maak bewust tijd en heb er aandacht voor. Geniet van dat vaste koffiemoment en vier je eigen speciale familiefeestjes (met of zonder pizza op de bank..).
Geprikkeld of overprikkeld: waar ligt jouw grens?
Prikkels. Kan je niet zonder of is het snel genoeg? De beleving en verwerking ervan is voor iedereen anders. Hoe vind je uit wat het beste bij je past?
In de zomermaanden trekken veel mensen erop uit en is ritme en regelmaat vaak minder aan de orde. Andere omstandigheden en andere en meestal meer prikkels. Voor de een een lust, voor de andere een absolute last. Maar waar gaat het nou eigenlijk over als het over prikkels gaat?
Prikkels zijn eigenlijk alles wat je zintuigen prikkelt en je aandacht trekt. Prikkels kosten je energie en je hebt rust nodig om prikkels te verwerken. Ook heb je prikkels nodig om je te ontwikkelen en te kunnen functioneren. Bij te weinig prikkels ontstaat verveling. Bij een goede hoeveelheid prikkels voel je je lekker maar bij een teveel aan prikkels ervaar je stress. Overprikkeld zijn is niet erg, te lang overprikkeld zijn en niet herstellen is niet goed voor je gezondheid. Wanneer die grens overschreden wordt is persoonlijk. En juist dat is belangrijk om serieus te nemen. Waar de een graag vakantie viert op een overvolle camping met entertainment. Blijft de ander liever thuis of betrekt een stil onderkomen in de natuur. Luister naar je jezelf en je eigen lichaam. En laat je daarbij vooral niet leiden door opmerkingen als 'dat moet je lekker loslaten' of 'doe eens gek'. Genoeg is genoeg en dat bepaal je zelf.
Neem jezelf in acht als je je regelmatig, of misschien wel altijd, overspoeld wordt door alles wat er op je af komt. Prikkels van buiten kun je mogelijk vermijden of beter doseren. Je hoeft je niet terug te trekken uit de maatschappij maar vind voor jezelf uit wat en hoe lang je bepaalde prikkels kunt verdragen. En ook dat dit per situatie kan verschillen. Zelfs de hoeveelheid prikkels van binnen uit kan je misschien wel wat meer sturen. Vooral negatieve gedachten die emoties oproepen geven veel prikkels. Angst, bijvoorbeeld, kan daarbij een grote rol spelen. Dit is niet eenvoudig maar het scheelt al heel veel als je probeert neutraler en vriendelijker tegenover jezelf en je eigenschap te staan. Daarnaast helpt het om voor jezelf uit te vissen welke dingen jou overprikkelen en welke minder. Misschien kom je situaties tegen waar je iets aan kunt doen.
Als tegenwicht voor de sterk op het hoofd of het denken gerichte bezigheden, kun je rust zoeken in de natuur, iets lichamelijks te doen, in je eentje iets doen of mediteren bijvoorbeeld. Goede tips voor dit soort activiteiten vind je, onder andere, in het boek 'Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt'. Het kan ook helpen om te weten dat je niet de enige bent die het leven soms op die manier ervaart. Een boek lezen over overprikkeling en de ervaring van anderen daarmee kan steun bieden. Een tip is bijvoorbeeld 'Overprikkeld' van Liesbeth Kamerling en Lieke Zunderdorp. En bovenal, blijf er niet alleen mee zitten als het te zwaar voelt. Praat erover met iemand in je omgeving of zoek hulp bij een professional.
Op een jaar vol licht en hoop
Op een jaar vol licht en hoop!
Waar de dagen nu nog kort zijn, de avonden lang, de ochtenden donker en de corona helaas nog overal, daar is hoop voor volgend jaar. 2021 geeft ons hoe dan ook nieuwe kansen. Het nieuwe jaar zal ons in elk geval meer licht geven, langere dagen, een lente en een zomer. Hopelijk zal het ons ook meer mogelijkheden geven, meer ruimte, zodat we elkaar weer kunnen opzoeken. Laat 2021 een jaar vol licht en hoop zijn!
Harde feiten, zachte interpretaties
Zelf aan de slag met terugblikken op hoe je bent opgegroeid of met begeleiding? Beide is mogelijk met deze prachtige toolkit; ontdek hoe jouw leven je heeft gevormd en ga op zoek naar welke plek je dit wilt geven.
Zelf aan de slag! Dat is wat deze toolkit je biedt. Wanneer je stil wilt staan bij hoe je bent opgegroeid, hoe dat je gevormd heeft en hoe je verder wilt, dan kan je hier prima mee aan de slag. Bijzonder hoe mijn ondernemer-buurvrouw Amy Guijt dit zelf heeft ontwikkeld! Ze is nota bene geen hulpverlener, geen systeemtherapeut, maar een ontwerper. En tegelijkertijd heeft ze dit heel goed begrepen. Omdat ze zelf heeft ervaren dat je leven je vormt en dat het zinvol kan zijn om daarbij stil te staan zodat je bewuste keuzes kunt maken. Dat is precies het effect dat het heeft bij de cliënten aan wie ik het heb aangeboden. En omdat Amy ontwerper is, ziet het er allemaal prachtig uit. Zo aantrekkelijk, dat je er graag mee aan de slag gaat. Het biedt je de mogelijkheid om op een eenvoudige manier je genogram in kaart te brengen, je interactiepatronen en je levenslijn. En dat geeft je weer ruimte om verder te gaan.
Coronormaal
Hoe routines heel prettig kunnen zijn en hoeveel energie en aanpassingsvermogen het kost wanneer deze wegvallen.
Waar alles weer draait, maar wel anders. Waar we het dagelijkse leven weer herpakt hebben, maar nog niet zoals voorheen. Zo voelt het op het moment. Ja, de kinderen zijn weer naar school. Ja, ook de middelbare scholieren! Tot mijn blijdschap. Fijn dat er oog is voor hun belangen, voor het belang van de groep, van sociale interactie, van deelnemen aan de maatschappij. En die vakantie in eigen land bleek inderdaad ook prima haalbaar. Ook anders, maar goed. Waarin we waarden bevestigd zagen (een goede band met familie en vrienden is heel fijn!) en waarin we een vakantiegevoel misten (blijkbaar zijn voor ons bergen, stokbrood en een andere taal nodig…). Maar ja, we zitten natuurlijk nog steeds met corona en moeten ons daaraan aanpassen. Waar we het doorbreken van de routines in de vakantie juist opzochten, daar is nu de uitdaging om er in het dagelijkse leven mee te leren omgaan. Want eigenlijk zijn routines daarin heel fijn en helpend. Terwijl ze nu voortdurend doorbroken worden; nog deels thuiswerken, coronatesten, thuisblijven totdat test gedaan is en uitslag er is, dus kinderen toch weer thuis van school, volgende gezinslid verkouden en testen…. We zijn vast niet het enige gezin dat onder deze doorbreking van de routine lijdt. Ik geloof dat we ons er maar bij neer moeten leggen dat dit de nieuwe routine is, in elk geval voor de komende herfst en winter.
Mogen ze weer meedoen ?!
Laat onze jongeren weer naar school gaan! Steun de petitie!
Daar zit mijn 13 jarige weer, opnieuw achter zijn Ipad, voor opnieuw een online les. De zoveelste in maanden. Hij wordt er moedeloos van en ik ook. Ik kan het eigenlijk niet meer aanzien. Waar het aanvankelijk lastig was, wennen en aanpassen, is het nu onverdraaglijk geworden. Vooral omdat veel andere dingen wel weer kunnen, mogen of toch gedaan worden. In de eerste maanden van de intelligente lockdown was het gezamenlijk aanpassen en deden we het samen. Dat voelde anders. Maar nu is het verschil te groot. Mijn dochter gaat weer naar school, wij als ouders werken weer volop, deels en waar nodig op locatie, sporten zijn weer begonnen, de vrije tijd wordt weer ingevuld. En.. nee, onze puber zit nog steeds thuis. Middelbare scholen zouden weer opengaan. Ik was te snel met mijn enthousiasme. Ik had ook niet kunnen overzien dat ‘open’ betekende ‘tot aan de zomervakantie twee dagdelen naar school’. Inmiddels gaat mijn zorg over volgend schooljaar. Ik gun mijn kind dat hij kan meedoen aan de maatschappij, dat hij in de ochtend naar school fietst, in beweging is, een doel heeft om zijn bed uit te komen, het gezellig heeft met leeftijdsgenoten, pret met ze kan hebben, de docenten ontmoet die hem graag dingen leren. Dat hij het idee heeft dat hij erbij hoort in de samenleving, dat we het belangrijk vinden dat hij ook meedoet. Willen jullie me helpen om eenieder hiervan te overtuigen? Zodat we de kans vergroten dat hij en al zijn leeftijdsgenoten na de zomer ook weer gewoon naar school kunnen? Onderteken dan de petitie;
https://petities.nl/petitions/middelbare-scholen-gewoon-weer-volledig-open?locale=nl
Coronastilte
Ineens is de wereld letterlijk en figuurlijk stilgevallen door corona.
Ineens zijn we drie maanden verder. Drie maanden radiostilte, zo voelt het. Vanwege coronadrukte. Er waren voldoende onderwerpen die zich leenden voor een blog, ik heb er zelfs een lijstje van gemaakt. Maar het voelde ongepast. Niets leek op te wegen tegen de heftigheid van deze tijd. Bovendien was er nauwelijks tijd om te schrijven, tijd om stil te staan. Het werk moest door, maar dan anders. De kinderen moesten les, maar dan anders. Er moest aandacht voor anderen zijn, maar dan anders. En dat anders, dat vreet energie. Inmiddels gaan we van ‘blijf thuis’, naar het ‘nieuwe normaal’. En dat is voelbaar. Met de eerste cliënten weer gezien te hebben in de praktijk, een kind weer naar school, ontstaat er weer ruimte voor net iets extra’s. Een blog! Met een verlangen naar meer van dat ‘normale’ en daarnaast een gevoel van gemis, omdat de afstand blijft. Op naar nog normaler. Alleen de echte stilte, waardoor ik ineens enkel nog maar vogels in mijn tuin hoor fluiten, die mag blijven! Mijn onderbuurman blijkt geïnspireerd te zijn door dezelfde stilte en vogelgeluiden en heeft een ‘coronavogelhuisje’ gemaakt. Nieuwsgierig? Kom kijken in Leiden; https://www.roemleiden.nl/ontdek-ons-werk
Rouw in soorten en maten
Manu Kierse heeft zijn gids voor helpen bij verlies en verdriet opnieuw uitgegeven. Hij vertelt met mildheid over mensen die achterblijven na een verlies. Hoe zij het verlies niet accepteren, maar overleven.
Zijn er regels over rouw? Over hoe je moet rouwen, wanneer, hoelang en met wie? Expliciet hebben we die niet, zeker niet nu steeds minder mensen zich verbonden voelen met een geloofsgemeenschap van waaruit er ooit duidelijke regels waren over hoe te rouwen. Als er geen regels zijn, zijn er dan kaders? Ook op dat vlak is er weinig houvast. Onder wetenschappers is er discussie over of rouw pathologisch kan zijn en wanneer dat dan zo is en dus in het handboek van de psychiatrie (de DMS) een plek zou moeten hebben.
Afgelopen vrijdag was ik bij een bijeenkomst van mijn beroepsvereniging, de NVPA, waar Manu Kierse ons een dag heeft meegenomen in zijn verhalen en overwegingen omtrent rouw. Een man met een enorme ervaring, een duidelijke visie, een mild mensbeeld en een talent voor het vertellen van verhalen. Luisterend naar zijn ervaringen, over allerlei mensen in rouw, wordt duidelijk dat er niet een kader kan zijn voor rouw, dat er geen tijd voor kan staan. Daar zijn de mensen, de situaties, de verliezen en de levens te divers voor. Herhaaldelijk noemt hij dan ook dat rouw niet te meten is, er is geen erger en minder erg. Het verdriet is zo erg als het voor diegene is. En daar sluit je als mens bij aan.
Hij noemde niet langer te spreken van verlies verwerken, maar van verlies overleven. Door te erkennen, te ervaren, een nieuwe relatie met de overledene/ hetgeen verloren is vorm te geven en tot een nieuwe identiteit voor jezelf te komen, kun je verlies overleven. Je kunt zin vinden in dat wat gebeurd is en je leven stabiliseren. Dat is overleven, voortleven na verlies, als mens groeien in en van het leven. Wat een inspirerende dag!
Tijd voor verandering?
Een goed 2019 gewenst!
Een nieuw jaar, nieuwe kansen. Bij deze ten eerste voor iedereen de beste wensen. Dat het een goed jaar mag worden. Dat 2019 je veel goeds mag brengen. Ik herinner me een van mijn posts van vorig jaar rond deze tijd, uit mijn Omdenkenkalender; mogen al je problemen net zo lang duren als je goede voornemens dit jaar. Dat wens ik jullie. En wanneer je serieus werk wilt maken van verandering, net als de mensen die mij de afgelopen dagen daarvoor mailden, dan kan het zinvol zijn daar hulp bij te vragen. Dan kun je echt een verandering aangaan en doorzetten. Dat wens ik een ieder; de verandering aangaan die goed voor je is!
Over naar het nieuwe jaar!
Voor een ieder een succesvol nieuw jaar toegewenst in 2018.
Het is bijna zover, we gaan richting de afsluiting van het jaar. Een moment van bezinning en terugblikken. Tevreden kijk ik terug op het afgelopen jaar. Zoveel mensen ontmoet, zoveel verhalen gehoord, zoveel kracht gezien en moed om verder te gaan. Dat geeft hoop. Hoop op mooie verhalen, op positieve wendingen, op nieuwe inzichten en op aangeboorde krachten. We maken de sprong naar het nieuwe jaar en vervolgen onze tocht in 2018. Tot in het nieuwe jaar!
Nieuw aanbod: Support Group voor kinderen en jongeren bij verlies door overlijden
Een nieuw aanbod; een support group/ lotgenotengroep voor kinderen en jongeren die verlies door overlijden van dichtbij hebben meegemaakt.
Het is een van de meest ingrijpende dingen die je als kind mee kunt maken, het overlijden van iemand heel dichtbij. Zeker als dit binnen je gezin gebeurt, wanneer je vader of moeder of een broer of zus komt te overlijden, zet dit je wereld behoorlijk op zijn kop. Allerlei gevoelens komen boven, die je niet altijd kunt plaatsen en ook niet altijd toe wilt laten. De volwassenen waar je normaal gesproken op terug kunt vallen, zijn nu zelf ook onthand. Uit eigen ervaring weet ik hoe je hier als kind mee kunt worstelen. Samen met Danielle van Saase, die net als ik de opleiding rouwbegeleidingskunde heeft gevolgd, bied ik om die reden de Support Group aan. Een groep voor kinderen en een groep voor jongeren, waarin je je ervaringen kunt delen. Op een prettige manier binnen een veilige groep kunnen we het dan hebben over hoe dit voor je is en hoe anderen dit meemaken en hiermee omgaan. Vaak helpt het al enorm om te weten dat ook anderen hiermee te maken hebben en je verhaal te kunnen doen.