De successen in het leven vieren
Sta jij wel eens stil bij je successen als ouder? Misschien is het tijd om dat te vieren!
Het houdt mij bezig deze maand. Zowel op een aangename als op een weemoedige manier. Het is een fantastische maand en een confronterende maand. Mijn oudste kind is 18 jaar geworden en mijn echtgenoot is 50 geworden. Het is heerlijk dat we met elkaar als partners en als gezin zover zijn gekomen en het feit dat we zover zijn gekomen, zegt iets over onze leeftijd. We worden oud…
Ook dat oud(er) worden is gelinkt aan verschillende gevoelens. Het is confronterend om ouder te worden omdat ik me realiseer dat er al zoveel achter mij/ons ligt wat niet terug zal komen. En dat de tijd die ons rest steeds minder wordt. Maar ik weet als geen ander dat het ook een enorme weelde is om überhaupt zo oud te worden. Wat een genot om al die jaren meegemaakt te mogen hebben!
En al die jaren zijn niet als vanzelf voorbij gegaan. Zeker als het gaat om het grootbrengen van kinderen, is daar energie, zorg en liefde naartoe gegaan. Het voelt als een prestatie, een kind grootgebracht hebben, klaar voor de maatschappij, volwassen.
Het is traditie om verjaardagen te vieren en zeker bij een 18e verjaardag is het feest. Ik voel als moeder echter ook behoefte om dit moment voor mijzelf, voor ons als ouders, te markeren. Het leek me dat daar informatie over te vinden moest zijn, dus ik zocht op internet naar onderzoeken over het belang van successen vieren. Tot mijn teleurstelling kreeg ik alleen zoekopdrachten over werk.
Blijkbaar is het gebruikelijk om te spreken over successen wanneer het om werk gaat. En is er aandacht voor hoe deze successen in de spotlights te zetten, ze te vieren. Waarom vond ik geen resultaten die gingen over het vieren van successen in je persoonlijke leven? En nog preciezer, over het ouderschap. Zien we dan minder dat het om successen gaat? Is het vanzelfsprekend dat je je taken in het leven oppakt en er het beste van maakt?
Terwijl, dat bleek dan weer wel uit de onderzoeken, het vieren van successen heel nuttig is; ‘medewerkers voelen zich belangrijk en erkend als er bewust stil wordt gestaan bij het positieve resultaat van hun inzet’. Zou het ons als maatschappij niet dienen wanneer ouders zich belangrijk en erkend voelen in hun taak als ouders? Daar mag best wat meer aandacht voor zijn. Dus bij deze een begin; dank aan alle ouders voor hun eindeloze inzet om hun kinderen zo goed mogelijk groot te brengen!
Hoe paars mag paarse vrijdag zijn?
De acceptatie van lhbti+ers neemt af. De noodzaak van een paarse vrijdag wordt groter.
Rond deze tijd leek het me passend om over paarse vrijdag te schrijven. De dag dat er binnen het onderwijs extra aandacht is voor lhbti+ers. Eerdere jaren ontvingen we hier bericht over van de scholen van de kinderen en ging er een paarse trui aan naar school. Ik vond het een mooi initiatief en wilde graag aansluiten door erover te schrijven. Dit jaar was het echter nogal rustig op dit gebied, we werden minder geïnformeerd. Tot mijn verdriet las ik in de krant dat scholen er voorzichtig mee omgingen, omdat er inmiddels nogal wat tegengeluiden zijn. Slingers werden extra hoog opgehangen, om vernieling te voorkomen. Armbandjes werden niet meer aan iedereen uitgedeeld, want het gedachtengoed kon niet opgedrongen worden. De tegengeluiden zouden gaan over dat er wel heel veel aandacht naar dit thema zou gaan. Wat een treurige constatering. De acceptatie van lhbti+ers neemt namelijk af, blijkt uit onderzoek. De noodzaak van een paarse vrijdag wordt dus alleen maar groter. Maar vanwege tegengeluiden maken we deze dag kleiner en zijn we voorzichtig. Dat lijkt me een verkeerde beweging. De dag zou net zo groot en lang en vaak georganiseerd moeten worden, totdat het leven van een lhbti+ jongere er hetzelfde uitziet op de middelbare school (en overal in de maatschappij) als van elke andere jongere. En helaas lijken we daar nog niet te zijn….
Een scheiding, wat nu?!
Wanneer duidelijk wordt dat er gescheiden gaat worden, spelen daarbij vele emoties een grote rol. Om hierin een goede weg te vinden, heeft TNO een training voor ouders ontwikkeld.
De ontzetting, onthutsing, het verdriet en de grote verwarring bij mensen wanneer duidelijk wordt dat er gescheiden gaat worden. Het is voor iedereen verschrikkelijk. Op dat moment in elk geval. Hopelijk en meestal worden dingen op de lange termijn beter en rustiger.
Op die momenten heb ik er soms bij gezeten. De hoop in relatietherapie is natuurlijk dat het weer lukt om de relatie nieuw leven in te blazen. Soms echter lijkt een van beide partners het nodig te hebben om duidelijk te kunnen zijn over het willen beëindigen van de relatie en soms is het de conclusie na een traject van proberen.
Aangezien mijn hart ligt bij gezinnen, ben ik dan in gedachten bezig met de kinderen. Eigenlijk doe ik veel van de relatietherapie ook voor de kinderen. Hoe kan ik hen helpen om gelukkige, rustige en goed samenwerkende ouders te krijgen? Wanneer mensen uit elkaar gaan, bied ik dan ook altijd aan om mee te denken in het vervolgtraject en waar nodig te blijven ondersteunen.
Veel mensen zijn in staat om dit zelf vorm te geven. En gelukkig lukt het veel stellen om hier samen uit te komen op een manier waarbij de kinderen niet belast worden. Natuurlijk krijgen de kinderen hier van alles van mee, dat kan ook niet anders. Maar ouders die hun problemen met elkaar en met andere volwassenen bespreken en niet met de kinderen, maken al een groot verschil.
Om hierin een goede weg te vinden, heeft TNO een training voor ouders ontwikkeld. Die wordt als groepstraining aangeboden, maar is ook gratis online te volgen, middels een te downloaden pdf bestand. Het is een mooi vormgegeven training, met uitleg, video’s van ervaringsdeskundige ouders en hulpverleners en adviezen. Een laagdrempelige manier voor ouders om zich in de materie te verdiepen. Voor iedereen die zelf geïnteresseerd is of die mensen erop zou willen wijzen;
Is liefde gezond?
In deze periode rondom Valentijnsdag is het tijd om de liefde eens onder de loep te nemen. Is de liefde goed voor ons?
We kunnen niet om Valentijnsdag heen in deze periode. Overal rode harten, knuffels en parfum. Tijd om de liefde eens onder de loep te nemen. Is de liefde nou goed voor ons, doet het ons goed? We weten inmiddels dat we als mens een basisbehoefte hebben om ons verbonden te voelen met belangrijke mensen om ons heen. Kinderen hebben hun ouders nodig om emotioneel op terug te kunnen vallen. Partners hebben elkaar nodig, om gesteund en getroost te worden. In emotioneel opzicht is het dus zeker goed voor een mens, om anderen om zich heen te hebben waarop teruggevallen kan worden. Maar is het ook lichamelijk gezond?
Uit onderzoek blijkt dat wanneer partners fysiek bij elkaar zijn, dit hun bloeddruk kan verlagen. De vertrouwdheid die binnen de relatie is ontstaan zou hierbij een rol spelen. Wanneer we dus weten en voelen dat degene waar we emotioneel op terug kunnen vallen dichtbij is, stelt dit ons gerust. Het geeft het lijf een gerust gevoel, en het verlaagt letterlijk de druk. Daarnaast blijken partners goed voor elkaar te zijn, omdat ze elkaar goed kennen. Hierdoor herkennen ze bij elkaar momenten waarop risico’s in de gezondheid zich voordoen. Ze houden elkaar scherp, steunen elkaar, wat de zelfzorg en de gezondheid ten goede komt. Dus ja, liefde helpt mensen om emotioneel en fysiek in balans te blijven.
Dat betekent dus ook dat het andersom net zo is; problemen in de liefde of liefdesverdriet belasten mensen. In emotioneel opzicht, maar ook in lichamelijke zin kan dit merkbaar zijn. Voor wie merkt dat liefde ingewikkeld is en meer belast dan steunt; zorg goed voor jezelf en ga ermee aan de slag!
Hoe verder na suïcide?
Hoe verder na suïcide? Het geeft vooral kinderen rust als ze weten wat er aan de hand is.
Groot is het verdriet, de machteloosheid en soms het onbegrip en de boosheid bij de omgeving, wanneer een naaste zich heeft gesuïcideerd. Een heel netwerk van mensen staat vervolgens voor de taak om zich hiertoe te verhouden. Deze processen kunnen veel energie kosten en op allerlei momenten in het leven zich aandienen. In de praktijk tref ik allerlei naasten; partners, kinderen, kleinkinderen, vrienden van mensen die zelf een einde aan hun leven hebben gemaakt. Onlangs heeft het Trimbos instituut specifiek de situatie van de kinderen in kaart gebracht. Ze hebben een factsheet ontwikkeld op basis van onderzoek om in kaart te brengen wat de effecten voor de kinderen zijn en hoe kinderen hierbij te ondersteunen zijn. Dit is een zeer toegankelijk en volledig document geworden wat behulpzaam kan zijn bij het ondersteunen van kinderen. Naast achtergrond over het onderwerp, wordt veel aandacht besteed aan wat wel en niet te doen in de begeleiding van deze kinderen. Er blijkt duidelijk uit dat het kinderen helpt om de waarheid te horen, passend bij hun ontwikkelingsniveau. We weten al langere tijd dat het voor kinderen helpend is om betrokken te worden bij overlijden en om geïnformeerd te worden. Vanuit de gedachte het kind te willen ontzien om het te beschermen gebeurt het echter nog steeds dat kinderen niet voldoende meegenomen worden. Zeker in het geval van suïcide kan dit spelen, aangezien het dusdanig pijnlijk is waardoor het voor volwassenen moeilijk kan zijn om het te dragen en met kinderen te delen. Ook, of misschien zeker, in deze situatie geldt echter dat het kinderen rust geeft als ze weten wat er aan de hand is. Deze factsheet is een helpend document om anderen hierover te informeren en te stimuleren om kinderen in openheid mee te nemen in wat er gebeurd is.
Een leven lang zorg en geluk
Deze podcast bracht me terug naar de tijd dat ik in het revalidatiecentrum werkte. Daar waar ik van alle werkplekken het meeste respect had voor de ouders. Die voortdurend streden voor het welzijn van hun kinderen en met regelmaat voor het leven van hun kinderen.
Deze podcast bracht me terug naar de tijd dat ik in het revalidatiecentrum werkte. Daar waar ik van alle werkplekken het meeste respect had voor de ouders. Die voortdurend streden voor het welzijn van hun kinderen en met regelmaat voor het leven van hun kinderen. Die leefden tussen hoop en vrees. Hun kinderen hadden nog onbekende syndromen, hadden veelvuldige problemen, zowel lichamelijk als geestelijk. De veerkracht die zij nodig hadden was onvoorstelbaar. En deze kinderen worden groot. Terwijl er voortdurend zorg nodig is en er voortdurend zorg over is. Ouders moeten dat levenslang zien te kunnen dragen, leven met de enorme aanslag die dit doet op hun belastbaarheid en tegelijkertijd vol liefde voor hun kind. ‘ Levend verlies’ noemen we dat ook wel; erkennen van het verlies over de handicap terwijl je veel van je kind houdt. We kunnen ons als ouders van gezonde kinderen niet voorstellen hoe het is om dit een leven lang met je mee te dragen. Om je enigszins een voorstelling hiervan te kunnen maken; luister naar de podcast en leef mee met de grote vreugde en het grote verdriet van deze ouders.
De podcast is via deze link te beluisteren: https://www.human.nl/de-publieke-tribune/luister/overzicht/2023/aflevering-83.html
Nu zijn we er klaar mee
Het einde lijkt in zicht. In positieve zin dan gelukkig. Het einde van de coronamaatregelen. En misschien wel van het coronatijdperk. Of toch niet?
De meeste Nederlanders bevinden zich momenteel ergens tussen hoop en vrees als het gaat om het opheffen van de coronamaatregelen. Wat een opluchting. Maar is het blijvend? Of is het een intermezzo tussen crises in? Maar behalve wat er in het hier en nu speelt is in sommige thuissituaties
vooral de impact van de afgelopen jaren voelbaar.
De Nederlandse Verenging voor Relatie- en Gezinstherapie schrijft dat binnen 10% van de relaties en gezinnen deze impact negatief is en relatieproblemen toegenomen zijn. Deze conclusie is gebaseerd op een onderzoek wat gedaan is door de NVRG en EFT (Emotionally Focused Therapy) Nederland in samenwerking met de Radboud Universiteit. De verwachting is zelfs dat dit percentage op de lange termijn nog toe zal nemen. Stress en spanning, het ontbreken van een steunsysteem en het binnen een relatie niet goed kunnen hanteren van deze stress zijn belangrijke factoren voor de relatieproblemen door de coronacrisis.
En misschien is dat eigenlijk nog niet eens het meest verbazingwekkend. Want de impact en heftigheid van de omstandigheden in de afgelopen jaren zijn door bijna iedereen in meer of mindere mate gevoeld. Het meest schrijnende is eigenlijk dat het bespreken van relatieproblemen of het hulp zoeken zo enorm achterblijft bij de conclusie dat deze problemen er zijn. Partners die niet op één lijn zitten in hulpbehoefte, gebrek aan financiële middelen, wachtlijsten of weinig vertrouwen in de hulpverlening spelen hierbij een rol.
Informatievoorziening over mogelijkheden tot hulp, het bespreekbaar maken en daarmee het wegnemen van aannames en vooroordelen ten opzichte van de hulpverlening spelen hierin een positieve belangrijke rol. Dus mocht je als gezinslid, als partner of als professional iets herkennen in deze schets lees dan zeker hier eens het hele artikel en de onderzoeksresultaten:
Impact coronacrisis op relaties en gezinnen onderzocht samen met NVRG en EFT
Wie weet komt het einde van het coronatijdperk dan straks echt in zicht.
Rouw in soorten en maten
Manu Kierse heeft zijn gids voor helpen bij verlies en verdriet opnieuw uitgegeven. Hij vertelt met mildheid over mensen die achterblijven na een verlies. Hoe zij het verlies niet accepteren, maar overleven.
Zijn er regels over rouw? Over hoe je moet rouwen, wanneer, hoelang en met wie? Expliciet hebben we die niet, zeker niet nu steeds minder mensen zich verbonden voelen met een geloofsgemeenschap van waaruit er ooit duidelijke regels waren over hoe te rouwen. Als er geen regels zijn, zijn er dan kaders? Ook op dat vlak is er weinig houvast. Onder wetenschappers is er discussie over of rouw pathologisch kan zijn en wanneer dat dan zo is en dus in het handboek van de psychiatrie (de DMS) een plek zou moeten hebben.
Afgelopen vrijdag was ik bij een bijeenkomst van mijn beroepsvereniging, de NVPA, waar Manu Kierse ons een dag heeft meegenomen in zijn verhalen en overwegingen omtrent rouw. Een man met een enorme ervaring, een duidelijke visie, een mild mensbeeld en een talent voor het vertellen van verhalen. Luisterend naar zijn ervaringen, over allerlei mensen in rouw, wordt duidelijk dat er niet een kader kan zijn voor rouw, dat er geen tijd voor kan staan. Daar zijn de mensen, de situaties, de verliezen en de levens te divers voor. Herhaaldelijk noemt hij dan ook dat rouw niet te meten is, er is geen erger en minder erg. Het verdriet is zo erg als het voor diegene is. En daar sluit je als mens bij aan.
Hij noemde niet langer te spreken van verlies verwerken, maar van verlies overleven. Door te erkennen, te ervaren, een nieuwe relatie met de overledene/ hetgeen verloren is vorm te geven en tot een nieuwe identiteit voor jezelf te komen, kun je verlies overleven. Je kunt zin vinden in dat wat gebeurd is en je leven stabiliseren. Dat is overleven, voortleven na verlies, als mens groeien in en van het leven. Wat een inspirerende dag!
En ze leefden nog lang en gelukkig?
We trouwen om een relatie te bevestigen. Het moment waarop dat gebeurt lijkt wel te verschuiven.
Het is nog altijd het beeld waar kinderen mee opgroeien; de prins en de prinses vonden elkaar, ze kusten en… ze leefden nog lang en gelukkig. Daar hoort dan een prachtige bruiloft bij, met een witte jurk, een groot feest en een mooie taart.
Vandaag is het wereld huwelijksdag. Nu blijkt dit concept uit christelijk Amerikaanse hoek te komen, met het idee dat man en vrouw als fundament van het gezin de basiseenheid van de samenleving vormen. Binnen de Nederlandse samenleving wordt over het algemeen wat ruimer gedacht over vormen van relaties en ieders bijdrage aan de samenleving, in welke vorm dan ook. Maar goed, als we het idee van het huwelijk nemen, wat vinden we daar dan tegenwoordig van?
Kijkend naar de statistieken blijkt ‘lang’ vandaag de dag minder lang te zijn dan voorheen. Wanneer je de leeftijd van 55 hebt bereikt, is de kans groter dat je alleen komt te staan vanwege een scheiding dan door het overlijden van je partner. Dat is wel eens anders geweest…
Jonge stellen trouwen inmiddels veel minder vaak dan een jaar of veertig terug. Wanneer men dat doet, is dat vooral om de relatie te bevestigen. Blijkbaar hebben we nog wel steeds de behoefte om duidelijk te maken dat we bij elkaar horen en zoeken we naar een manier om daar zekerheid over te krijgen. We hoeven echter niet meer te trouwen om samen te mogen wonen, om kinderen te mogen krijgen en om de zakelijke kant te regelen. Het huwelijk lijkt dan ook te verschuiven van de start van de relatie naar de bestendiging van een relatie. Meer stellen trouwen tegenwoordig wanneer het huis er is, de kinderen er zijn en de liefde voortduurt. Dan gaat het dus puur om het bevestigen van de relatie, van de liefde. Een mooi uitgangspunt!
De mantelzorg voorbij
Mantelzorgers zijn vaak flink belast. Laten we oog voor hen hebben.
Morgen is het de dag van de mantelzorg. De term mantelzorg is sinds 1995 in gebruik en staat voor de warme mantel die om de schouders van een zorgbehoevende geliefde wordt gelegd. Een mooi gebaar. Er zijn situaties waarin naasten dit heel bewust en weloverwogen doen. Dan gaat het inderdaad om het leggen van een mantel om de ander. In veel situaties echter, gaat het leven zijn gang en ontstaat er op een bepaald moment, soms sluipenderwijs, een zorgbehoevende en een zorgende naaste of naasten. Dan is er geen sprake van een bewuste keus op een bepaald moment, maar van een situatie waar je steeds verder in verzeild raakt. Als het je meezit als zorgende naaste, kun je dit combineren met de andere taken in je leven. Dan knelt het soms, maar ervaar je tegelijkertijd een grote mate van betekenisgeving vanuit het zorgen voor de ander. De momenten dat mantelzorg gaat knellen, is op het moment dat de situatie langzamerhand zo belastend is geworden dat het niet meer te combineren valt met de andere taken in het leven en de last groter wordt dan de kracht van de betekenisgeving. Echter gaat het vaak om een zeer belangrijke ander waar je voor zorgt, waar je grote verbinding mee ervaart en waarbij er wellicht sprake is van wederzijdse afhankelijkheid. Waar is dan het moment dat mantelzorg over moet gaan in professionele zorg? Wie gaat dat aangeven? Wie wil, wie durft, wie ziet het?
Wanneer mantelzorgers uit een belastende en tegelijkertijd betekenisvolle periode komen en hun leven weer op de rit krijgen, de rust wat weerkeert, de overbelasting verdwijnt, kunnen er allerlei gevoelens gaan spelen. Gevoelens van verdriet om wat gebeurd is, om het moeten loslaten. Gevoelens van schuld, over het in de steek laten van de ander. Gevoelens van boosheid, over waarom dit hen is overkomen en dat men zich wellicht in de steek gelaten heeft gevoeld.
Laten we dus oog hebben voor de mantelzorger, zowel tijdens als na het leggen van de warme mantel.
De liefde van je leven?
Een blog over hoe ingewikkeld het is om een relatie op lange termijn goed te houden en wat te doen om dat voor elkaar te krijgen.
Morgen is het valentijnsdag, de dag van de geliefden. Heb je ooit een valentijnskaart gekregen? Verrast door je geliefde of een onbekende aanbidder? Je kunt je vast nog het gevoel herinneren, de spanning, de vlinders in je buik. Toen je verliefd was en de wereld alleen maar om die ander leek te draaien. Verliefdheid is een sterke emotie en kan je soms helemaal overnemen. Veel relaties ontstaan vanuit deze verliefdheid, in elk geval in onze westerse samenleving. Verliefdheid is ook een dusdanig sterke emotie, die op lange termijn niet vol te houden is. Je zou tot niets anders komen in je leven.. De uitdaging die daarop dus logischerwijs volgt, is een relatie te vormen die op meer gebaseerd is dan op verliefdheid. Wanneer je samen kinderen krijgt, zeker als dat in een vroeg stadium van je relatie is, zorgt dit voor zoveel drukte dat je vaak wel even door kan en moet samen.
Verbaas je dan ook niet dat je tegen strubbelingen in je relatie aanloopt op het moment dat de kinderen iets ouder zijn. Ze gaan naar school, hebben niet meer voortdurend zorg nodig, blijken ook zonder jullie als ouders te kunnen. Dat is het moment waarop blijkt of je samen nog iets hebt. En vaak moet je dat gaan ontdekken en ontwikkelen. Dit samen doen kan je helpen je relatie goed door te zetten. Daarmee voorkom je dat een van jullie emotioneel losraakt van de relatie. Dit heeft namelijk vaak tot gevolg dat mensen uit elkaar gaan, iemand zijn eigen weg gaat, of er ruimte voor anderen is. De liefde van je leven is degene die je dichtbij haalt op het moment dat het moeilijk wordt. De durf die dat vraagt, is wat echte liefde is.
Wereldlichtjesdag
Op wereldlichtjesdag denken we aan de kinderen die zijn overleden en de ouders, broertjes en zusjes en familie die hier veel verdriet van hebben.
Vandaag, op 10 december, is het wereldlichtjesdag. Op deze dag denken we aan alle kinderen die zijn overleden. Over de hele wereld is dit de dag waarop overleden kinderen worden herdacht. Dit doen we door om 19.00 uur ’s avonds een kaarsje aan te steken. Op deze manier bieden we wat licht in de duisternis van het verlies. We delen de pijn, het verdriet en het gemis en voelen ons verbonden met degene die hierdoor geraakt zijn.
World Wide Candle Lighting is ontstaan in 1997 in Amerika, door The Compassionate Friends. Het initiatief is langzaam gegroeid en tegenwoordig wordt er op veel plaatsen in de wereld aandacht aan besteed. Doordat iedereen op zijn eigen plek op de wereld om zeven uur in de avond een lichtje brandt, brandt er vandaag op elk uur ergens op de wereld een kaarsje voor een overleden kind. Op die manier verspreid er zich een lint van licht over de wereld. We staan er samen bij stil en delen het verdriet.
Naast dat je je eigen lichtje kunt branden, zijn er ook verschillende plekken waar je kunt samenkomen. Ook in Nederland ontstaat er steeds meer initiateven. Kijk hier voor plaatsen waar je terecht kunt.